Die Almagtige se leiding in Ahasveros se sprokiesagtige fees

PRETORIA-MARANATA, 28 Augustus 2016 AD, 10:15
(doop)

Votum

Seën

Ps 100:1,4

Wet

Ps 61:1,2

Gebed

Doopsformulier
& Gebed

Bediening
Doop aan Ian Bouwman

Sb 17:1,2,6

Dankgebed

Skriflesing:
Ester 1

Ps 68:10,11

Teks: Ester
1:1-12

Preek

Ps 9:3,4,5

Gebed

Kollekte

Ps 9:6,7

Seën

Preek: Ester 1:1-12

Vandag se
teks gaan oor ‘n sprokiesagtige fees.

Vandag se
teks gaan oor ‘n koning wat vir 180 dae die wyn laat inskink het.

Prag en
praal. Maar gemeente, vandag se teks gaan oor meer as net die uiterlike
vertoon. Dit is waaraan ons spesifiek in hierdie preek aandag gaan skenk. Ons
gaan kyk na die hand van Hom wie se Naam nie in Ester genoem word nie. Maar wie
se hand kragtig aktief is in elke hoofstuk.

Ek mag u die
Woord bedien met hierdie tema:

Die Almagtige se leiding in Ahasveros se
sprokiesagtige fees

Ons let op
drie aspekte:

• beskrywing en doel van die fees

• kritiek op die fees

• bittere afloop van die fees

  Wie presies
  die kanonieke boek Ester geskryf het, is nie meer bekend nie.

  Daar is al
  geopper dat Mordegai self die outeur was, omdat ons uit Ester 9:20 weet dat hy
  self kon skryf en ook die gebeure opgeskryf het.

  Tog word
  desondanks in die ou Joodse tradisie Mordegai nie as skrywer beskou nie. Daar
  is enkele aanwysings wat daarop dui dat die boek eers ‘n periode na die gebeure
  geskryf is. In hoofstuk 1:1 word koning Ahasveros voorgestel as ‘n vors uit die
  verlede, wie se naam by die lesers in herinnering geroep word.

  En uit die
  slot van Ester blyk verder dat die Purimfees al ‘n bestaande fees was. Wel is
  Esther in Hebreeus geskryf, en die skrywer beskryf die Persiese gewoontes en
  toestande op so ‘n manier dat dit duidelik is dat hy daaraan gewoond was. Dit
  dui daarop dat die boek ontstaan het voordat die Griek Alexander die Grote die Persiese
  Ryk vernietig het, wat in ongeveer 330 voor Christus was.

  In die
  eerste hoofstuk beskryf die outeur Ahasveros in al sy prag en praal.

  Die
  hoofkarakter in hoofstuk 1 is koning Ahasveros. Hy het in ‘n lyn van beroemde
  konings gestaan.  Mens kan dink aan
  Cyrus, die stigter van die imperium, in die Bybel staan hy bekend met die naam
  Kores (Jes 45:1).

  Sy beleid
  was om die volke nie swaar te onderdruk nie. Hy het hulle godsdienste eerbiedig
  en alle, deur Nebukadnesar in ballingskap weggevoerde volke, die vryheid gegee
  om na hulle eie land terug te keer.

  God het
  hierdie makro-wêreldpolitiek so gelei dat sy volk, die suidelike Ryk Juda, na
  70 jaar, weer uit ballingskap kon terugkeer. Ook sy opvolger, koning Darius,
  het dieselfde milde politiek gevolg.  Toe
  stadhouer Tattenai hom versoek het om die herbou van die tempel in Jerusalem te
  verbied, het hy die besware van die hand gewys. Hy het die Edik van Kores (Esra
  1:1) weer bevestig, en selfs bevel gegee om die tempelbou finansieel te steun
  uit die ryksbelastings. Darius is opgevolg deur sy seun Ahasveros.

  Ons ken
  Ahasveros ook uit buite-Bybel bronne.  In
  Grieks is hy Xerxes genoem, soos by die Griekse geskiedskrywer Herodotus.

  Kort nadat
  hy die troon by sy pa oorgeneem het, hy was toe ongeveer 30 jaar oud, het daar
  opstande uitgebreek in Babilonië en Egipte. Hy het egter geslaag om die
  opstande neer te slaan. Herodotus is nie baie positief oor sy karakter nie. Hy
  word geskets as ‘n baie wispelturige man, ‘n wrede tiran, iets wat heeltemal
  ooreenstem met die beeld wat ons van hom in die boek Ester kry. Dis geen wonder
  dat Ester baie daarteen opgesien het om voor so ‘n grillige despoot in die
  troonsaal te verskyn. Dit kon haar dood beteken – Ester 4:10,16. Maar, soos dit
  meestal gaan in die geskiedenis: wie die swaard opneem, sal self deur die
  swaard val. Wie hom wend tot geweld, sal self ook deur geweld oorrompel word.  Toe Ahasveros ongeveer 55 jaar oud was, is hy
  in sy slaapkamer vermoor. Vandag kan mens nog in die Midde-Ooste na opgrawings
  van sy argitektuur gaan kyk.

  Maar goed,
  in hoofstuk 1 bevind ons ons nog aan die begin van sy heerskappy. Die boek
  Ester begin met die beskrywing van ‘n sprokiesagtige fees. Eintlik was dit twee
  feeste. Een vir al sy vorste, vir al die vernames in sy ryk. En een daarna vir
  al die bewoners van die vestingstad Susan.

  Hoekom het
  die koning eintlik hierdie feeste georganiseer?

  Dit kon wees
  om sy nuwe paleis in te wy, om sy triomf oor Egipte en Babilonië te vier, ons
  weet nie.

  Die Skrif
  noem dit nie, wel word genoem dat die koning al sy rykdom, prag en praal wou
  laat sien. Koning Ahasveros wou indruk maak. Hy wou wys hoe ryk en magtig hy
  was. Wie haal dit in sy kop om vir 180 dae, dit is meer as ‘n half jaar lank,
  fees te vier?

  As mens kyk
  na wat die Griekse historikus Herodotus skryf oor Ahasveros, is dit moontlik om
  te konkludeer dat Ahasveros hierdie halfjaar se feesvier en vertoon van sy mag
  en rykdom, gebruik het om ‘n veldtog teen Griekeland te beplan.

  Hierdie
  groot uitspattige fees was juis bedoel om al die vorste aan sy kant te kry, sodat
  hulle hom sou ondersteun in hierdie groot militêre veldtog wat hy van plan was
  om uit te voer. Tussen hakies, agteraf gesien, tydens hierdie veldtog het hy
  swaar nederlae gely. Tallose van sy soldate het dood op die slagveld agtergebly.
  Maar nou, tydens die groot fees, was hy nog besig om alles te beplan, onder die
  genot van drank en vroue. Ja Ahasveros was magswellustig. Hy wou ook Griekeland
  by sy ryk voeg.

  Hy het nie
  omgegee vir jong soldate se lewens nie. Aan die verdriet van hierdie jong
  soldate se ouers, wat hulle seun nooit weer sou terugsien nie, het hy nie
  gedink nie. Hy het ook nie omgegee vir jong meisies se lewens, sal ons later in
  hoofstuk 2 sien, wat hy vir sy harem opgeëis het nie.

  Na die
  honderd tagtig dae durende fees vir die aansienlikes, volg dan nog die fees vir
  die burgers in die vestingstad Susan. Daar word beraam dat daar in die stad
  Susan in daardie tyd ongeveer ‘n half miljoen mense gewoon het. Maar die
  vestingstad was net ‘n deel van die groter stad, ‘n aparte stadsdeel, wat op ‘n
  plato gebou is en bo die res van die stad uitgesteek het. Dit was die mooiste
  en rykste deel van die stad.

  En dit was
  net vir hierdie deel van die stad, hierdie ryk voorstad, wat die tweede fees
  bestem was. Hierdie fees was, net vir die duidelikheid, dus nie bedoel vir
  elkeen van die half miljoen inwoners van die stad Susan nie, maar net vir die
  burgers van die vestingstad, daardie rykste voorstad.

  En nog meer
  spesifiek, net vir die mans. Vir die vroue het koningin Vasti ‘n aparte fees
  georganiseer. Mordegai en Ester was waarskynlik ook by hierdie festiviteite
  aanwesig, aangesien ons in hoofstuk 2:5 lees dat hulle woonagtig was ook in die
  vesting Susan.

  Dit dui
  daarop dat Mordegai deel was van hierdie hoër sosiaal-ekonomiese stand.

  Die fees vir
  die mans het in ‘n binnetuin van die koninklike paleis plaasgevind. Dit was
  sprokiesagtig mooi ingerig.

  Soos ons in
  vers 6 gelees het: Linne, katoen- en pers stowwe was met linne- en purperrooi
  band vasgemaak aan silwerringe en marmerpilare.

  Hierdie
  stowwe was gordyne, wat gebruik is, nie net as versiering nie, maar ook vir
  skaduwee teen die warm son.

  Verder was
  daar goue en silwerrusbanke op ‘n plaveisel van malachiet en van witmarmer en
  perlemoensteen en gevlekte marmer.

  Volgens die
  kultuur in daardie tyd was die rusbanke lae banke sonder leuning, waarop mens
  op jou sy kon lê.

  Vers 7
  beskryf die kosbare goue bekers waaruit die mans gedrink het.

  En die wyn
  was al net so koninklik. Ook het die personeel opdrag gekry om vir elkeen te
  skink soveel hy wou hê. Die Griekse skrywer en historikus Xenophon skryf dat
  die Perse bekend gestaan het daarvoor dat hulle baie kon drink, totdat hulle
  nie meer op hulle bene kon staan nie.

  Die luukse
  rusbanke of –bedde het dus beslis hulle doel gedien.

  Maar soos
  dit maar altyd werk met sprokiesagtige feeste, êrens kom daar ‘n kink in die
  kabel. Erens is daar iemand wat die pret bederf.

  En hierdie
  keer was dit die koning self, in sy wispelturigheid, en meer spesifiek, sy
  dronkenskap, wat die pret bederf het.

  Soos gesê,
  ja, koning Ahasveros was ‘n baie wispelturige man. En sy dronkenskap het
  daartoe gelei dat hy in ‘n oomblik van onbesonnenheid sy vrou en koningin die
  trekpas gegee het. Wat hy van haar verwag het, was natuurlik geweldig onterend.
  Dit kom dalk nie in die vertaling goed uit nie, maar hy het van haar verwag om
  met haar kroon op, maar verder naak voor die koning en sy gaste te verskyn –
  vers 11. Hy wou haar skoonheid toon. Soos telers op ‘n skou spog met die
  mooiste hond, of die mooiste skaap, of watter dier ook al uit hulle stoetery,
  wat hulle geteel het, so wou Ahasveros spog met die toppunt van skoonheid uit
  sy harem.

  Normaalweg
  sou selfs hy nie so iets verwag het nie.

  Maar sy
  dronkenskap het hom nou oor die laaste drumpel gestoot.

  En die maatreëls
  wat hy daarna getref het om sy gesig te red, toe Vasti naamlik tereg geweier
  het om soiets te doen, daardie maatreëls was ronduit pateties en lagwekkend. Sogenaamde
  wyse raadgewers het planne gemaak hoe sy gesig gered kon word. Aan alle
  provinsies moes berigte gestuur word dat die man in sy huis baas moet wees en
  sy volkstaal praat.

  So ‘n soort
  baasskap is heidens, dit het niks met die Bybelse gesag te make wat God aan ‘n
  man gegee het nie.

  Al met al,
  gemeente, proe mens hier in die beskrywing van Ester 1 ‘n totaal ander styl van
  koningskap as wat die HERE aan sy volk in die wette van Moses voorgehou het!

  Die manier
  hoe die festiviteite hier in Ester beskryf word, is nie gedoen om koning
  Ahasveros te komplimenteer nie, inteendeel. Tussen die lyne lees mens die
  kritiek. Die skrywer hou ons ‘n spieël voor. Is dit soos ‘n koning behoort te
  wees? Is dit waaraan ‘n suksesvolle koning gemeet moet word?

  Dan kan ons
  terugdink aan wat die HERE in Deuteronomium 17 aan sy volk voorgehou het.

  As hulle ‘n
  koning sou kry, dan moes hulle koning nie soos die van die heidene wees nie! Deuteronomium
  17:16: “Hy mag net nie vir hom baie perde aanskaf nie...”

  Vers 17:
  “Ook mag hy nie baie vroue aanskaf nie... hy mag ook vir hom nie uitermate baie
  silwer en goud aanskaf nie.”

  Ja gemeente,
  die boek Ester moet ons lees teen die agtergrond van die Torah, spesifiek God
  se koningswette in Deuteronomium.

  En as mens
  dit doen, dan val Ahasveros deur die mand, juis omdat hy so ryk was en so baie
  goud en silwer gehad het, juis omdat hy ‘n harem met so baie vroue gehad het,
  juis omdat hy so baie perde gehad het en so graag teen Griekeland wou gaan
  oorlog voer, om sy mag uit te brei.

  Dus
  nogmaals, die beskrywing van hierdie fees deur die skrywer van Ester was nie
  bedoel om ons te laat watertand nie, maar om te dien as bewysmateriaal, om as
  aanklag teen Ahasveros te gebruik.

  Soos
  joernaliste vandag dalk uitgebreid ‘n fees van president Zuma sou beskryf, saam
  met die Guptas, met al die uitspattige vertoon van weelde en rykdom. So ‘n beskrywing
  van al die rykdom dien nie as kompliment vir die president nie, maar eerder as
  aanklag! Ahasveros het oor die rug van baie van sy onderdane heen, en oor die
  lyke heen van baie jong soldate heen, oor die liggame heen van baie jong
  meisies heen, sy mag gevestig, uitgestal en gevier. Maar gelukkig, almagtig was hy nie. Dit is wat die boek
  Ester ons baie duidelik leer. En sy eie vrou, Vasti, was die eerste wat dit aan
  hom begin duidelik maak het.

  En dit bring
  ons by ‘n belangrike boodskap uit hierdie eerste hoofstuk van Ester. Deur
  hierdie patetiese vertoning van koning Ahasveros heen, gemeente, werk God aan
  die uitvoering van sy plan.

  Al het Hy
  voorbereidings getref, sodat as die dag kom dat Haman sy wetsvoorstel indien,
  om die Joodse volk uit te roei, dat daar teenwigte sou wees om dit te stuit. Dat
  op daardie oomblik Vasti nie meer koningin sou wees nie, maar dat daar juis op
  daardie oomblik ‘n Joodse koningin was.

  En dat
  Mordegai juis op daardie oomblik bekend sou word as die man wat ‘n aanslag op
  die koning verydel het. Die boek Ester wys uit dat al hierdie dinge soos ‘n
  legkaart inmekaar gepas het. Al word sy Naam nie eksplisiet genoem nie, was God
  se hand in al hierdie dinge.

  God se leiding
  het gesorg dat Kores sy edik uitgevaardig het, dat die Jode mog terugkeer na
  Jerusalem.

  God se
  leiding het daarvoor gesorg dat Darius nie geswig het onder die druk van die
  stadhouer Tattenai, om die herbou van die tempel en die muur van Jerusalem te
  verbied nie. En nou, in die boek Ester, sien ons ook weer God se leiding, in sy
  bemoeienis met Ahasveros.

  As mens oor
  God se leiding praat, moet mens nie net dink aan wonders en spektakulêre dinge
  nie.

  God se
  leiding gebeur ook deur onopvallende dinge. God se leiding gebeur selfs deur
  raar en baie onverwagte dinge. God gebruik selfs die kwaad in hierdie wêreld
  vir die uitvoering van sy planne. Ester 1 gee vir ons ‘n baie goeie voorbeeld
  hiervan. In hierdie hoofstuk maak die HERE gebruik van Ahasveros se dronkenskap
  om sy planne uit te voer. Ja God se leiding lê nie net in spektakulêre wonders
  nie, maar ook in onopvallende dinge, soms selfs in raar en bisarre dinge. Dinge
  soos die koning se dronkenskap.

  Dinge soos
  ‘n slapelose nag van die koning, soos ons later in hoofstuk 6 sal sien.

  Gemeente,
  hierdie hoofstuk kan ons eintlik baie troos bied in ons huidige omstandighede. Ons
  voel dikwels moedeloos as ons sien hoe pateties die president van ons land
  optree. Maar wie weet, het God ook hierin ‘n hand.

  Soms gee die
  HERE die mense oor aan hulle eie sondes, en dat hulle die gevolge van hulle eie
  sondes moet smaak. Sodat die wal die skip kan keer.

  Sodat dit
  selfs vir ongelowiges, vir heidense mense, te erg word.

  Soos ‘n
  swart filosoof onlangs gesê het: Zuma is die beste wat die land kon oorkom. Want
  deur sy patetiese optrede begin die swart bevolking na te dink, en loop hulle
  nie meer soos skape agter hulle sogenaamde bevryders uit die verlede aan nie. Ja
  die HERE werk nie net deur wonders en spektakulêre dinge nie. Eintlik is dit
  net so ‘n groot wonder, dat hy die gang van die geskiedenis stuur, dat niks wat
  op aarde gebeur toevallig is nie.

  Waarheen die
  HERE ons land se lot gaan stuur, dit weet ons nie. Ons kan maar net vir Hom bid
  dat Hy sal bly sorg dat daar ruimte vir sy kerk bly.

  Dat die
  Evangelie ook sal klink vir toekomstige generasies in hierdie land.

  Want laat
  dit wel wees, dit is waaroor dit gaan.

  God se
  beskerming van die Joodse volk in Ester se dae was gerig op die koms van die
  Messias.

  Dit het nie
  gegaan oor die Joodse volk of die Joodse taal as sulks nie.

  Net so is
  daar geen belofte van God dat Hy, om ‘n voorbeeld te noem, die Afrikaner volk,
  en die Afrikaanse taal, altyd sal bewaar nie.

  Maar daar is
  wel die belofte dat Hy sy kerk altyd sal bewaar.

  Soos ons in
  die Kategismus bely: die Seun van God vergader, beskerm en onderhou vir Hom ‘n
  gemeente, uit die ganse menslike geslag, van die begin van die wêreld af tot
  aan die einde toe (Sondag 21).

  So het ons
  vanoggend die Almagtige se leiding gesien in Ahasveros se sprokiesagtige fees.  Dit het ‘n bittere afloop gehad, daarvoor het
  God gesorg. Want Hy het sy beloftes op die oog gehad, dat Hy sy kinders sou
  bewaar. Dit is vir ons ‘n groot troos. Die HERE sal self hiervoor sorg.

  Hoe, dit
  doen Hy op sy eie onnaspeurlike manier, vertrou Hom maar!

  Soos ons in
  Spreuke 19:21 kan lees: “Baie planne is in ‘n man se hart, maar die raad van
  die HERE, dié sal bestaan.”

  Elke eeu
  blyk dit tog weer die waarheid te wees.

   

  Daarom mag
  die baba wat vanoggend gedoop is, en sy ouers, in geloofsvertroue die toekoms
  tegemoet gaan.

  Die Almagtige,
  in wie se Drieënige Naam Ian gedoop is, sal ook in die toekoms uitkoms skenk. Vertrou
  Hom maar.

  Amen.