PRETORIA-MARANATA, 22 Januarie 2017 AD, 10:15
Votum
Seën
Ps 145:1,5
Wet
Ps 119:56
Gebed
Skriflesing:
Sefanja 1
Ps 52:1,2
Teks:
Sefanja 1:7
Preek
Ps 52:3,4
Gebed
Kollekte
Ps 85:3,4
Seën
Preek: Sefanja 1
As God sou bestaan,
dan kom ons niks van Hom agter nie.
Hierdie
arrogante woorde durf baie mense deesdae in die mond neem.
Die HERE
doen geen goed en Hy doen geen kwaad, jy hoef nie met Hom rekening te hou nie.
Maar,
gemeente, uit die profesie waarna ons vanoggend kyk, sal ons goed agterkom dat
God wel deeglik sulke lastertaal hoor.
En dat Hy
mense ook laat agterkom dat Hy ‘n God van naby is.
Dit het Hy
in die verlede gedoen.
Dit sal Hy
ook in die hede doen.
Tema: Die dag van die HERE is naby
-
Wie veral met hierdie dag
rekening moet hou -
Wat hierdie dag sal inhou
-
Wat die doel van hierdie dag is
-
Wie veral met hierdie dag
rekening moet houIn Sefanja 1
vind ons ‘n uitgebreide beskrywing van die gerig op die dag van die HERE.Dit wil sê,
as die HERE op besoek kom by sy volk.Dit kan met
straf wees, dit kan ook met seën wees.Sefanja
kondig hier ‘n oomblik in die toekoms aan, wanneer die HERE kom om orde op sake
te stel.Met die
woord dag word ‘n oomblik bedoel wat
sal kom, onafwendbaar, net soos die dag van môre onafwendbaar op ons afkom.Hierdie dag
staan in die teken van straf.‘n
Strafgerig wat in vers 2 met kosmiese, wêreldomvattende, terme geskilder word.Maar uit die
res van hierdie hoofstuk word veral duidelik dat die gerig toegespits word op
God se eie volk.Op die
koninkryk Juda, op die hoofstad Jerusalem.Aanleiding
vir die straf, doel is om alle afgodediens uit te roei.Die
Baäldiens, die afgodsdienaars met hulle priesters.Dit was die
priesters, die godsdienstige leiers, wat die baanbrekers was op die weg na
sinkretisme, die kombinasie van die Here dien maar ook deelneem aan die
heidense welvaartskultus.Ook noem
Sefanja die uitroei van hulle wat die leër van die hemel aanbid (vers 5).Daarmee word
bedoel die hemelliggame, son, maan en sterre.In Israel
het die huise plat dakke gehad, waarop die mense kon sit.Die mense
het veral in die aand op die dak gesit, as die temperatuur daar lekker afgekoel
het na ‘n warm dag, en as die hitte nog in die huis gehang het.Maar helaas
was daar dus ook Judeërs, wat saans nie net op hulle dak gesit het om lekker af
te koel nie, of om tot die HERE te bid in alle rus nie, maar wat deelgeneem het
aan die kultus van die maanverering of sterreverering.Hulle het
daar, vanaf hulle dakke, waar die sterre die beste sigbaar was, offers gebring
aan die sterregode.Nie dat daar
‘n god op die maan sou woon nie.Maar hulle
het gemaak asof die maan self ‘n god was.Hulle het op
hulle dakke gekniel voor die hemelliggame.So het hulle
hulself skuldig gemaak aan bygeloof.Afgodery wat
oorgewaai het uit Assirië.En dan noem
Sefanja die mense wat sweer by sowel die HERE as by Milkom, sien vers 5.Hoe hierdie
word Milkom presies vertaal moet
word, is nie heeltemal duidelik nie.Daar is
vertalings, soos ons s’n, wat Milkom vertaal,
dit was naamlik die god van die Ammoniete.Mens kan
egter ook Molog vertaal.Dan dink ons
aan die afgod wat die goddelose koning Manasse vereer het.Vir wie hy
selfs kinderoffers gebring het.En nog ‘n
derde moontlikheid is dat mens hierdie woord met ‘hulle koning’ vertaal.Dit sou dan
inhou dat die koning as afgod vereer
is.Dus, watter
afgod hier presies bedoel word, is nie heeltemal duidelik nie.Waarskynlik moet
ons dink in die rigting van die afgodediens van koning Manasse.Hy was die
koning wat naamlik ook die sterreverering in Israel ingevoer het, waaroor dit
ook in vers 5 gaan.Die hoofpunt
is in elk geval dat Sefanja ‘n afkeer het van die sinkretisme, die feit dat die
mense behalwe vir God ook nog ‘n ander god vereer, en daarby gesweer het.Vervolgens
noem die profeet in vers 6 nog ‘n kategorie van afvalliges.Ons sou hulle
vandag noem: die gesekulariseerdes.Hulle wat
verwêreldlik het.Hulle wat
dit nie meer nodig vind om die HERE te soek en na sy wil te vra nie.Om die HERE
te soek, wil nie sê dat Hy onbekend was nie, of dat Hy ver weg was nie.Met die HERE
soek word bedoel, om Hom te eer.Om na Hom te
vra, beteken, om aandag te skenk aan wat sy wil is.Soos ons
later in hoofstuk 2:3 sal lees: “Soek die HERE, o alle ootmoediges van die land
... soek geregtigheid, soek ootmoedigheid”.Tot dusver,
gemeente, het ons in die eerste punt gekyk na hulle wat met die dag van die
HERE in besonder moet rekening hou.Kortliks net
weer: die priesters, die godsdienstige leiers, wat die baanbrekers is op die
pad na afval.Vervolgens die
wat hulle met sinkretisme besig hou – wat die diens aan die HERE kombineer met
die afgode dien.Ook hulle
wat buig en offer vir die hemelliggame, son maand en sterre.En ook die
gesekulariseerdes, hulle wat leef asof God ver is en nie omgee wat hulle doen
nie.Wat dit nie
nodig ag om die HERE te soek en na sy wil te vra nie.Al hierdies
moet terdeë rekening hou met die dag van die HERE wat naby is.Ons kyk nou
in die tweede plek: -
Wat hierdie dag sal inhou
Dit is nou
duidelik wie, watter groepe mense, Sefanja presies op die oog het.En dit is
nie min mense nie.Miskien is
dit wel amper die hele volk.En die
eerste opdrag wat Sefanja aan al hierdie mense gee, is:Bly stil!
Swyg! (vers
7)Moenie waag
om jou mond oop te maak voor God se aangesig nie, want sy dag is naby.En dan begin
Sefanja:Die HERE het
‘n offer berei (vers 7).Dit is
beeldspraak.Die straf
word hier vergelyk met ‘n groot offermaal.Net soos ‘n
dier, voordat dit geslag word, in angs sy asem ophou, so moet die mense hulle
asem ophou en swyg.God het sy
gaste geheilig (vers 7).Hiermee word
bedoel: diegene wat God op die oog het, het Hy afgesonder.Soos die
skape en beeste wat geoormerk is om geslag te word, afgesonder word, bymekaar
gedryf in ‘n kraal, so sonder God hulle af wat geoormerk is om geslag te word.Hulle lot
staan dus geteken.Hulle kan
nie meer ontsnap nie.So merk God
nou die mense.Hulle moenie
dink hulle sal nog kan ontsnap nie.Sefanja noem
vervolgens enkeles wat geoormerk is, enkeles wat veral nie moet dink dat hulle
die dans sal ontspring nie.Hy begin by
die belangrikstes:Op daardie
dag, as die storm in al sy hewigheid losbars, sal die vorste eerste aan die
beurt wees!Hulle sal
eerste afgeslag word.Net soos die
vetste diere ook altyd eerste is.Reken maar,
as die HERE kom, sal die vorste dit eerste moet ontgeld.Nie die
armes, nie die weduwees of die bedelaars nie, nee die vorste.Hulle wat
veilig in hulle paleise skuil.Afvallige
leiers van die volk.Vorste,
prinse, priesters, profete.Hulle is die
hoofverdagtes.Hulle wat so
ryk is dat hulle dit kan veroorloof om uitlandse klere te dra (vers 8).Hulle wat,
behalwe vir die buitelandse mode, ook die buitelandse afgode ingevoer het.Hulle wat
gewoontes uit die buiteland ingevoer het, wat ‘cool’ is.Soos
byvoorbeeld om oor die drumpel te spring (vers 9).Bygelowige
gebruike.Hierdie
mense is dus eerste aan die beurt.Hierdie keer
sal die diere nie as plaasvervangers op die altaar geplaas word nie.Maar die
mense self sal dit nou ontgeld.God sal
Jerusalem met lanterns deursoek (vers 12).Alle hoeke
en strate sal Hy uitkam.Net soos
polisie vandag soms ‘n helikopter gebruik om boewe in die nag op te spoor, ‘n
helikopter met ‘n helder ligstraal wat van bo af skyn.Soiets
bedoel Sefanja, as hy in vers 12 sê dat die HERE Jerusalem met lanterns sal
deursoek.Hy sal
besoeking doen oor die manne wat dik geword het op hulle afsaksel.Wat dink:
die HERE doen nie goed nie, Hy doen ook nie kwaad nie.Verstaan u
hierdie uitspraak, gemeente?Daar is
vandag baie mense wat so dink.Of God
bestaan? Ek weet nie.Dit maak my
ook nie soveel uit nie.Ek kom in
elk geval niks van Hom agter nie.Hy doen nie
goed nie, Hy doen nie kwaad nie.So het die
Nazi’s ook in die vorige eeu gedink.En dus kon
hulle maar hulle gang gaan, het hulle gedink.Gelukkig was
dit nie so nie.Gelukkig het
God gesorg dat die Nazi’s nie vir 1000 jaar, soos hulle van plan was, hulle
gang kon gaan nie.En baie eeue
gelede, om presies te wees, 26 eeue gelede in die dae van Sefanja, toe was
mense maar net soos hulle vandag nog steeds is.Ook toe al
het die mense gedink dat hulle baas is op aarde.En dat die
HERE, as Hy daar is, tog geen goed of kwaad doen nie.Maar ook toe
was God daar, die lewende HERE, en hoewel Hy geduldig en genadig is, duld Hy
onreg nie vir altyd nie.Pasop, swyg,
wees stil!Naby is die
groot dag van die HERE.Aan die
einde van hoofstuk 1 beskryf Sefanja met beeldende terme hierdie dag.Dit is
beangstigend.‘n Dag van
benoudheid.‘n Dag van
vernieling en vernietiging.‘n Stad wat
‘n puinhoop word.‘n Dag van
duisternis, donker dreigende wolke.‘n Dag van
besuingeskal.‘n Dag van
loeiende sirenes.Krygsgeskreeu
teen die versterkte stede en hoektorings.Mens moet
hier dink aan ‘n ou ommuurde stad.Die vyand
het van buite af probeer binnedring.Die soldate
het probeer om teen die hoektoring op te klim.Die mense bo
op die muur het stene en gloeiende teer oor die soldate uitgegooi.Waarna die
soldate met brullende pyn na benede getuimel het.Krete van
pyn, krete van wraak, krete van doodsangs.Oorlogstaferele.
Ja hierdie
dag van die HERE lyk nie rooskleurig nie, inteendeel.Dit is ‘n
dag om doodsbenoud vir te wees.Laat die
inwonders van Jerusalem dit besef.Hulle wat
dink dat die HERE ‘n verre God is wat goed nog kwaad doen.Hulle wat ‘n
godsbeeld het, asof God nooit sal ingryp nie.Maar die
lewende God verdra dit nie vir altyd nie.Wie sy wet
verag, sal vroeg of laat met die lang arm van sy gereg te make kry.En nog hulle
silwer, goud, nog hulle aandele, hulle welvaart, nog enige van hulle afgode,
sal hulle op daardie dag kan red.Want hulle
het teen die lewende God gesondig.Hy wat alles
aan die mens maar net in bruikleen gee.Hy sal op
daardie dag sy regte kom opeis.Deur die
vuur van sy toorn sal die aarde verteer word.Vernietiging,
jy ‘n verskriklike einde sal Hy vir die inwoners van die aarde berei.Net soos aan
die begin van hoofstuk 1, word hier aan die einde die straf in kosmiese terme
geskets.Asof die
hele aarde verteer sal word.Nou is dit
so dat die Hebreeuse woord vir aarde
ook vertaal kan word met land.Die konteks
moet duidelik maak watter woord waar op sy plek is.Hier in
Sefanja 1 gaan dit in die eerste plek oor die straf oor die land van Juda.Ons kan met
sekerheid sê dat hierdie ‘n profesie was van die verwoesting van Jerusalem, en van
die ballingskap, wat ‘n halwe eeu later sou plaasvind.Aan die een
kant kan mens hierdie woord in vers 18 dus vertaal met land.Maar aan die
ander kant is dit ook so, dat Sefanja God se gerig in kosmiese terme skets.Die hele
aarde hou sy asem op, die hele aarde sal die gerig ondergaan.So is
Sefanja se boodskap ook vir ons belangrik.Ons kan nie
sê: Sefanja se waarskuwing is nie meer vir ons relevant nie.Ook ons moet
lewe met die besef dat die dag van die HERE naby is.Ook ons moet
daarmee rekening hou.En as mens
in hierdie hoofstuk lees wat dit alles inhou, maak dit mens op jou hoede.Dit laat jou
lig loop.In elk geval
nie met die lewenshouding asof God ver is en niks op aarde uitrig nie.(Tema: Die
dag van die HERE is naby
-
Wie veral met hierdie dag rekening moet hou
-
Wat hierdie dag sal inhou)
3 Wat
die doel van hierdie dag isEk het
genoem dat die gerig oor Jerusalem ongeveer ‘n halwe eeu later plaasgevind het.Dit was eintlik
nog ‘n hele tyd.As ons dit
met vandag vergelyk.Ons sien
vandag ook baie afval van die HERE.Die afgelope
dekade of twee het die meeste kerke in Suid-Afrika se lidmatetalle gehalveer of
nog meer.Dis maar net
‘n fraksie wat Sondagoggend opstaan om kerk toe te gaan.Mense leef
asof God nie belangrik is nie.God se
gebooie is oudtyds.Mense leef
en pleeg onreg asof niks of niemand hulle daarvoor gaan straf nie.Ons besef
dat dit nie vir altyd so sal kan aangaan nie.Maar sê nou
maar dit is eers oor ‘n halwe eeu wat die HERE orde op sake kom stel.In 2050 of
nog later ...Dan sal baie
van die mense wat vandag so onverskillig leef, al oorlede wees.So het dit
dus destyds in Judea ook gebeur.Vyftig jaar
later het die straf gekom wat Sefanja aangekondig het.Ons kan
hierin ‘n blyk van God se geduld sien.Dat Hy sy
volk baie lank die kans gegee het om tot inkeer te kom.En dit is
ook moontlik, dat daar daadwerklik mense tot inkeer gekom het op Sefanja se
prediking.Ons weet uit
ander Bybelgedeeltes, dat daar tydens die regering van koning Josia ‘n
herlewing, ‘n reformasie in Jerusalem plaasgevind het.Dit was in
die tyd van Sefanja.Die HERE het
vrugte gegee op Sefanja se onheilsprediking, op sy waarskuwing.Nie dat
Sefanja die enigste profeet was nie.Daar was
meerdere profete.Daar was
helaas ook valse profete.Maar daar
was ook opregte manne, wat God se wil aan die volk voorgehou het.Die profete
Habakuk en Nahum was byvoorbeeld tydgenote van Sefanja.‘n Seën is
dit vir God se volk, as profete die waarheid durf te praat.Geen mens
doen dit uit homself nie.Ons sit
almal vas aan ons eie tyd.Soos ons tyd
dink, so dink ons.Ons praat
soos mense van ons verwag om te praat.Maar God se
Gees laat mense na die Bybel luister.God se Gees
bring profete ook so ver.Om uit te
kom vir God se waarheid, om bo die beperktheid van jou eie tyd en samelewing
uit te styg.Dit kan
konfronterend en onheilspellend wees.Sefanja se
profesie is waarskynlik nie in dank afgeneem nie.U eerste
reaksie sal waarskynlik ook nie positief wees nie, as u ‘n aanhoudende stroom
van onheilswoorde oor u heen kry.Maar Sefanja
se woorde is vandag ook relevant.God se
onheil kom op ons af.God het
geduld, maar die onreg laat Hy nie eindeloos ongestraf nie.Daar kom ‘n
dag waarop die maat vol is.En mens se
eerste reaksie is dikwels om so ‘n profeet, so ‘n dominee te verkwalik.As hy net
onheil kan praat, laat hom maar elders heen gaan.Maar
gemeente, soos dit destyds was, so is dit vandag ook.Juis die
konfrontasie, die konfrontasie met woorde, ja met God se Woorde, is opbouend.God neem
profete en predikante in diens, nie om die mense se gehoor te streel nie.Hulle bring
die Woord soos ‘n tweesnydende swaard.Jesus
Christus, ons hoogste Profeet en Leraar, is hierin by uitstek ‘n voorbeeld.Sy woord het
ook pyn veroorsaak, maar het wel die genesing gebring wat daar met inkeer kom.So bied God
se Woord perspektief aan sy volk, ook deur die konfrontasie.Geliefde
gemeente, u het ‘n God wat naby u is.Met sy seën,
en met sy straf.In Christus
het dit tog so duidelik geword!God is nie
net ‘n verre toeskouer van die wêreldgeskiedenis nie.Met Christus
se koms het dit duideliker geblyk as ooit tevore!Hy let
noukeurig op al jou doen en late.Hy sien wat
jy doen.Hy sien jou
alledaagse lewe.As jy jou
werk doen.As jy skool
toe gaan.As jou lewe
lou is, kom Hy dit agter.As jy soms
‘n erediens versuim.As jy soms
‘n dag versuim om te bid.As jy ‘n dag
die TV, of die internet, of whatsapp, moeiliker kan mis as die Bybel.As jy
jouself te goed doen aan al die aangename dinge van die lewe, of dit nou
voedsel of drank is, motors, vakansies, klere, juwele, selfone, wat ook al, en
as jy Hom nie opreg daarvoor dank nie.As jy dit
nie sien as gawes uit sy hand nie.God merk dit
alles op.Gemeente,
dit is die boodskap van Sefanja 1.Die HERE is
naby, Hy sien alles.Hulle wat
dink: die HERE doen goed nog kwaad.Hulle
rykdomme sal geplunder word.Die huise
wat hulle bou sal hulle nie bewoon nie.Van hulle
mooi tuine sal hulle nie geniet nie.God het
geduld gehad met sy volk, maar 50 jaar later het Hy hulle in ballingskap
gestuur.Laat dit vir
sy volk, sy kinders, sy kerk vandag ‘n voorbeeld wees.Leef suiwer
voor die HERE.Vrees Hom.
Wees bang om
Hom te bedroef.Besef dat Hy
almagtig is.Dat Hy jou
lewe op die voet volg.Dat dit
genade is dat jy mag lewe.Leef suiwer
voor sy aangesig.Of jy ‘n
tiener is, of ‘n pensioenaris, of ‘n ouer, wie ook al.Hy is God en
Hy is naby ons.Sy nabyheid
is ons tot seën.Sy nabyheid
het Hy in Christus gewys, deur juis Hom
te straf.In Christus
bied Hy jou sy Vaderliefde, oneindige rykdom.Maar sy
nabyheid kan ook jou ondergang beteken, as jy nie suiwer voor Hom lewe nie.Die gerig
begin by God se huis.Maar, dit leer
ons ook uit die Bybel, Hy bewaar altyd ‘n res.Christus sal
nooit sonder onderdane wees nie.Ook nie in
ons tyd nie.Al sê die
wêreld wat, al vind die wêreld die Bybel en wat daarin staan hoe oudtyds.Ons gaan in
vertroue voort, vertrouend op ons Saligmaker.Hy is
Immanuël.Hy is God
met ons, naby ons.Kom, skuil
by Hom.Amen.
(kyk in preek)