“Die Verlosser deur God beloof”, is die titel van die artikel waaroor ons vandag praat. Of, direk vertaal uit Engels: “Die redding van die gevalle mens”. Sjoe! Is daar ‘n meer gepaste titel vir die nood waarin die mensdom hom vandag bevind? Ons wêreld is binne enkele kort weke onderstebo gedraai, terwyl ‘n virale pandemie oor die hele wêreld versprei. Ons sien ‘n onrustige wêreld wat nie rus in Hom nie. Ons sien mense vol vrees en angs wat bekommerd is oor hul gesondheid, hul werk, die ekonomie – terwyl hulle sosiaal geïsoleerd voel. Enige illusie van sekuriteit het oornag soos mis voor die son verdwyn. Ons sien hartseer en wanhoop soos die boosheid van COVID-19 die mees kwesbare van hul lewens beroof. Die skole sou die afgelope week geopen het vir die tweede kwartaal, maar in plaas daarvan dat die skole weer met gereelde onderrig begin, sal die gange en klaskamers in ons hele land stil wees. Konferensies is gekanselleer; troues is uitgestel; begrafnisse is beperk tot net ‘n klein aantal mense. Planne is in die wiele gery.
Ons het 'n redder nodig om op ‘n kragtige manier tot die stryd toe te tree. In al hierdie onsekerheid het ons nie net 'n teenmiddel nodig nie; ons het DIE teenmiddel nodig! Ons het geestelike herlewing nodig, berou. Hy alleen kan die wat geestelik dood is, weer lewendig maak. Harte omkeer. Die treurendes, die angstiges, die moedeloses vertroos. Hy alleen openbaar God se onveranderlike goedheid aan hulle in die evangelie van Jesus Christus.
“Ek het ‘n redder nodig. ‘n Verlosser.”
Na die laaste paar preke behoort dit duidelik te wees. Oxford definieer redding as “die daad om iemand of iets uit 'n gevaarlike of moeilike situasie te red.” Dit is ‘n totale onderskatting. Hierdie is nie net gevaarlik of moeilik nie. Dit is nie COVID-19 nie. As jy siek raak met dit, is daar hoop. Maar hierdie siekte, dit is ‘n hopelose situasie. Een wat verseker uitloop op die dood. Kyk wat sê die belydenis: “die mens [het] homself in die liggaamlike en geestelike dood gewerp en geheel en al ellendig gemaak.” Dood en ellende. As daar nou ooit ‘n moeilike situasie is waarvan ‘n mens gered moet word, is dit dit.
Hierdie virus is besig om mense wakker te maak uit die slaap van ‘n lewe van gemak. Baie mense, wat nie gehelp word om dit te verstaan nie, word gekwel deur vrees van pyn, verskrik oor die gedagte van ‘n langdurige siekte wat moontlik tot die dood kan lei. En hulle word gekonfrontreer met dit waaroor die lewe eintlik gaan. En die aardse dokters wys almal na die groot Dokter. Die almagtige Dokter. ‘n Siek liggaam wek die siekte van die siel by mense op. As die siel siek is, kan die liggaam nog gesond wees. Maar as die liggaam siek is, wys dit dikwels ook op die groot behoefte van die siel.
Dit was nie altyd so nie. Ons was gesond. Heel. Vol van vreugde, vry van alle hartseer. Toe gebeur daar iets verskrikliks. Dit is 'n verhaal wat reeds in Genesis 3 begin. Toe ons nie eens die Een kon sien wat ons die meeste liefgehad het nie, vanweë die diepte van ons verraad.
Ons het gevlug.
Julle ken almal die verhaal. God het alles goed geskep. Dit was pragtig. Die aarde het gefloreer, Adam en Eva het op hierdie aarde met God gewandel en met Hom gepraat. Daar was geen sonde nie. Geen dood. Geen gebrokenheid. Daar was altyd geluk. Tot eendag toe een van die Koning se skepsels besluit om te rebelleer. Hy is met groot heerlikheid en krag geskep, en in plaas van om dit in diens van sy Koning te gebruik, het hy trots geword, hoogmoedig, en in opstand gekom saam met baie ander.
Dit was hierdie gevalle prins wat na hierdie koninkryk gekom het en dit binnegedring het om die heerlikheid van die skepping te oortuig om saam met hom in opstand te kom. En hulle het na hul trots geluister. En trots het skaamte en skuldgevoelens veroorsaak. Waar hulle voorheen niks gehad het om weg te steek nie, geleef het in diens van die Koning. Nou het hul trots hulle skaam laat voel oor wie hulle was en wat hulle gedoen het. Hulle was ongehoorsaam – nadat ‘n direkte opdrag aan hulle gegee is, met die spesifieke straf daarby. Dood.
Dit was laatmiddag. Gewoonlik sou hulle Koning kom gemeenskaplik met hulle te verkeer. En hulle het baie daarvan gehou. Maar dit was gister. Daar het sedertdien iets gebeur. Hulle het besluit dat hulle Hom nie nodig het nie. Nou was hulle vreesbevange. Vol skuldgevoelens en skaamte, sodat gehardloop en weggekruip het. En tog het Hy gekom. Nie net as Koning nie, maar as die uiteindelike Geneesheer.
Soos die antieke kerkvader dit so mooi gestel het: "Maar toe die mens mislei is ... deur die goddelose demoon ... het God na die mens toe gekom soos wat 'n dokter na 'n siek man toe kom" (St. John Chrysostom, Homily 7). “En hulle het die stem van die HERE God gehoor terwyl Hy wandel in die tuin in die aandwindjie; … Toe roep die HERE God na die mens en sê vir hom: Waar is jy?” (Gen. 3:8,9). Sy eerste verskyning aan die mens na die sonde van ongehoorsaamheid was nie as 'n wraakvolle Regter nie, want, gaan die kerkvader voort: “want God, as Hy 'n sondaar vind, dink nie aan hoe Hy hom die boete kan laat betaal nie, maar hoe Hy hom kan verander en beter kan maak."
Hulle het Hom hoor aankom. Waar is jy? O, hoe kon Hy sy Skepper in die oë kyk, naak staan teenoor sy Skepper? Hy het so baie gehad om weg te steek, en niks om dit mee weg te steek nie. En tog het die roep gekom: Waar is jy?! Hoor jy dit?
Waar is jy?
Hierdie roeping weerklink steeds deur die eeue. Adam – of die mens – God soek jou! Harder vandag as dalk in die afgelope 50 jaar! Hy roep ons in hierdie pandemie, en durf ek sê: deur middel van hierdie pandemie.
Deur die eeue noop die skaamte en skuldgevoelens oor wat ons gedoen het, ons om te hardloop en weg te kruip. En tog is dit die stem van genade. Van goedheid. Van wysheid. Van ‘n Vader wat sy verlore kinders soek – sy stem eggo deur die sale van die geskiedenis, vanaf duisende kansels regoor die wêreld.
Hy kon hulle op daardie oomblik verlaat het. Maar sy soeke na hulle was ‘n teken van sy ontsaglike genade en liefde. Daardie stem van die Vader – daardie Woord – sou eendag mens word in die persoon van Jesus Christus, wat volgens die Skrif die finale Woord van God is. In Christus het God sy reddingsplan vervul. In Christus word hierdie woorde verlossend. En ons sien dit alles reg aan die begin van hierdie verhaal. Spesifiek in een vers: Genesis 3:15; die reddingsvers. Hy was nie van plan om sy wêreld te verlaat nie, of sy mense te los onder die beheer van hierdie goddelose, opstandige, trotse, haatvolle leuenaar van 'n prins nie. Hy sou hulle red.
Kom ons kyk hoe Hy dit doen.
Die saad sal jou kop vermorsel:
1. Die vyandskap
2. Die redding
3. Die einde
Die vyandskap
Genesis 3:15 sê: “En Ek sal vyandskap stel tussen jou en die vrou, en tussen jou saad en haar saad. Hý sal jou die kop vermorsel, en jý sal hom in die hakskeen byt.” Dit is die aankondiging van God se plan. ‘n Belofte van nederlaag vir Satan, ‘n woord van gerusstelling aan die engele, en ‘n boodskap van hoop vir die gevalle mensdom. Dit is alles hier in ‘n kernvorm saamgevat. Ons God het ‘n missie wat nie kan misluk nie, en in hierdie vers staan die missie. Daar is ‘n sin en betekenis aan die geskiedenis vir die doel. En ons het die hoop wat ons met die wêreld kan deel. Veral nou!
Die betekenis van hierdie Skrifgedeelte kan feitlik nie oorbeklemtoon word nie. In een kort verklaring word die onderliggende tema en betekenis van die hele geskiedenis blootgestel. As die perspektief wat hierdie vers jou gee, in jou wêreld ontbreek, dan sal jy nie die diep strome van die werklikheid kan verstaan nie, en sal jou studie van die geskiedenis op dwaalweë gelei word. Of jy nou kyk na die oomblikke van oënskynlike onbelangrike geskiedenis van jou lewe, of na die groot bewegings van magtige nasies. Hierdie vers is hul verhaal. Dit is ons verhaal. Dit is die verhaal van twee koninkryke wat oorlog voer.
Ons sien dit reeds duidelik in die boek Daniël. Satan se koninkryk en God se koninkryk; die koninkryk van die duisternis en die koninkryk van die lig, en dan word dit duideliker uiteen gesit in die Nuwe Testament. Totdat dit onmiskenbaar word in die boek Openbaring. Waar diegene wat die teken van die dier het, oorlog voer teen die kinders van God.
Dit is wat ons leer uit die woorde: “En Ek sal vyandskap stel tussen jou en die vrou, en tussen jou saad en haar saad.” Elke persoon wat ooit geleef het, was deel van òf die een òf die ander koninkryk. En hulle is in ‘n stryd tot die dood toe. Ons het aan die koninkryk van die duisternis behoort, maar God het sy reddingsplan in werking gestel, soos duidelik blyk uit die volgende vers: “Hy wat ons verlos het uit die mag van die duisternis en oorgebring het in die koninkryk van die Seun van sy liefde.” (Kol. 1:13)
Hierdie twee koninkryke is vyande. Nie net toevallige vyande nie, soos in ‘n sportwedstryd, of ‘n vriend by die skool met wie jy nie wil praat nie omdat hy jou seergemaak het. Maar doodsvyande, wie se oorlog tot baie bloedvergieting sou lei. Openbaring maak dit duidelik dat dit waarna Genesis 3:15 verwys, ‘n tipe vyandskap is wat tot oorlog lei.
God haat sonde en Satan haat heiligheid. Die meningsverskil gaan nie oor een kwessie of selfs oor vier kwessies nie, maar oor ‘n totale kwessie. Dit is ‘n konflik van wêreldbeskouings. Daar is ‘n werklike antitese. Dit is hoekom Paulus byvoorbeeld kan sê: “omdat wat die vlees bedink, vyandskap teen God is; want dit onderwerp hom nie aan die wet van God nie, want dit kan ook nie. En die wat in die vlees is, kan God nie behaag nie” (Rom. 8:7-8). Jesus het iets soortgelyks geleer: “Niemand kan twee here dien nie; want òf hy sal die een haat en die ander liefhê, òf hy sal die een aanhang en die ander verag.” (Matt. 6:24)
Daar sal geen voorwaardes vir kompromie in hierdie oorlog wees nie; geen versoening van regerings nie; geen gevoelens wat vervaag nie. God het verklaar dat hy die kop van die slang sal vermorsel, waarby Hy met beeldmaterial die finale nederlaag van die Satan aankondig. Die kruis sou uiteindelik die noodlottige slag tref, en op die regte tyd sal die duiwel vir ewig in die poel van vuur gegooi word.
Dit moet duidelik gestel word. Die konflik is totaal en al onversoenbaar, en die hele mensdom beset een van die twee kampe. Daar is geen toevallige waarnemers in die stadion van die lewe nie. Kies vandag vir wie jy gaan dien, sê Josua.
Die redding
“En Ek sal vyandskap stel tussen jou en die vrou, en tussen jou saad en haar saad. Hý sal jou die kop vermorsel, en jý sal hom in die hakskeen byt.” Satan het gekom en geneem wat na regte nie aan hom behoort nie. En hy weet hy het dit geneem. Hy probeer selfs om vir Jesus om te koop om hom te aanbid; Hy bied aan om alles, wat nooit syne was nie, aan Hom terug te gee! Maar God sou terugkry wat syne was en alles verdryf wat Hom teenstaan, nie deur die aanbidding van Satan of ‘n verdrag met die bose nie, maar met die totale vernieting daarvan!
In hierdie belofte in Genesis 3:15 sê God aan die hele skepping, maar veral aan Satan self: Ek gaan nie weg nie. Hierdie behoort nie aan jou nie. Hy sal nie die aarde of ‘n deel van die inwoners daarvan aan Satan oorgee nie.
Hy kondig aan dat hy inderdaad alles wat na regte syne is, sal terugneem, en Satan sal verpletter vir sy opstand. Die wêreld en alles wat daarin is, behoort aan God. En Hy kom agter sy kinders aan en roep hulle uit die duisternis, en uit die slawerny waarin Satan hulle gelei het. Uit die gevangenis van hulle eie ellende, skuld en skaamte, en Hy gaan uit en soek dié wat syne is.
God as Skepper besit die wêreld. Hierdie wêreld het egter met sonde besmet geraak en word deur buitelandse leërs beset. Dit is laasgenoemde feit wat Satan in staat stel om die koninkryke van die wêreld vir Christus, in die ware sin van die word, aan te bied (2 Kor. 4:4). Maar dit sou nie ‘n einde maak aan ons ellende en dood nie. Daar is net een oplossing vir die mense van vandag, net soos daar nog altyd was. Jesus die Messias. En mense soek desperaat na hoop, na die doel en sin van hull ewe. Lees vandag maar net 'n paar artikels in die grootste koerante. In 'n artikel in die Telegraph skryf Philip Johnston in 'n artikel getiteld “In tye soos hierdie besef ons hoe magteloos die mensdom werklik is”: "Hoeveel keer het ons al gehoor dat mense sê: ‘Alles sal goed gaan, want die wetenskaplikes sal iets uitwerk’, of dit nou aardverwarming of die pandemie is? Ons is op die punt om uit te vind of sulke optimisme geregverdig is. As dit nie die geval is nie, sal ek dalk weer terug kerk toe gaan.” Terug kerk toe as ‘n laaste uitweg?! Wanneer dit eintlik die eerste opsie moes gewees het.
Anders as die eerste Adam, oorkom die tweede Adam, Jesus Christus, die Satan se versoekings en onderwerp Hy die vieslike dier, en wen so alle regte op die wêreld terug. Hierdie wêreld en al sy koninkryke behoort aan Hom. En syne het op die verhoog van die geskiedenis aangekom, en word gebou. As die God-mens sal hierdie Koning al die bose uitroei en sy koninkryk uitbrei na die vier uithoeke van die wêreld en Satan se teenwoordigheid effektief uitdryf. Uiteindelik sal elke vyand van Christus gemaak word tot ‘n voetbank van sy voete (Hebr. 10:12-13), en die wêreld sal weer reggemaak word. Die redding sal voltooi wees. Die restourasie totaal. En dié wat nou laag is, sal verhef word, net soos dié wat hulself verhef, verneder sal word. Dit is die einde.
Die einde
Die slang gaan vermorsel word, en dit sal gedoen word op ‘n manier wat hom sal verpletter, ja, hom selfs sal verneder. Dit word gesien in die vloek wat God oor die slang uitspreek. Die teks lui as volg: “Op jou buik moet jy seil, en stof moet jy eet al die dae van jou lewe.” (Gen 3:14). Die idee om na benede gebring of verneder te word hou verband met die konsep om op die grond te kruip en stof te eet. Dit is ‘n frase wat ontstaan het om te gebruik vir ‘n mens se vyande.
Soortgelyke uitdrukkings word elders in die Skrif ook gebruik. In Psalm 72 lees ons: “En hy sal heers van see tot see en van die Rivier tot by die eindes van die aarde. Die bewoners van dor plekke sal voor hom kniel, en sy vyande sal die stof lek.” (Ps. 72:8-9)!
‘n Soortgelyke gedagte word verwoord in Miga 7: “Die nasies sal dit sien en skaam wees ondanks al hulle krag: hulle sal die hand op die mond lê, hulle ore sal doof word. Hulle sal stof lek soos die slang, hulle sal soos grondkruipers bewende uit hulle vestings te voorskyn kom, hulle sal sidderende kom na die HERE onse God, en hulle sal vir U vrees.” (Miga 7:16-17)
Daar is geen groter pyn vir diegene wat trots en hoogmoedig is, as om verneder te word voor ‘n wêreld wat toekyk nie! En dit sal gebeur met almal wat die vors van die duisternis volg, wat gedink het dat hulle teen God kan rebelleer! Maar dié wat arm, treurig, honger, dors, nederig en vervolg is, is die geseëndes wat opgelig en verhef sal word. Hulle is die geseëndes.
En die kop is vermorsel, die dodelike wond is toegedien, al wat oorbly is die finale einde. Satan en die magte van die duisternis is vir eens in die skande gebring toe Jesus, die Seun van God, die magte van die duisternis in die openbaar verneder het deur aan ‘n kruis te sterf. Eerder as om Homself te verhef en na die hemel te gryp, het hy Homself verneder en sy kinders uit die kloue van ellende gegryp. Daarom praat ons nie net van 'n toekomstige saligheid nie, maar ook van 'n huidige saligheid. Want die koninkryk van die hemel het hierdie aarde alreeds binnegedring!
Soos die belydenis sê: “God het die mens toe getroos met die belofte om aan hom sy Seun te gee en hom salig te maak - sy Seun, wat uit 'n vrou (Gal. 4:4) gebore sou word om die kop van die slang te vermorsel.” Die einde is die totale vernedering en einde van Satan, en die verheffing en seën van 'n nuwe mensdom in Christus. Hierdie reddingsplan is inderdaad belowe in Genesis 3:15, vervul in Christus, en sal op die laaste dag voltooi word. Dit is wonderlik. Die hele geskiedenis is deel daarvan, die hele skepping, en ek en jy!
Ons kan inderdaad die woorde van Spurgeon op hierdie teks eggo: “There lie within it, as an oak lies within an acorn, all the great truths which make up the gospel of Christ.” (“Daarin lê, soos 'n akkerboom in 'n akker, al die groot waarhede wat die evangelie van Christus uitmaak.”)
Liewe kerk, die redding is voltooi. Ons is gered, liggaam en siel. Die werklikheid behoort aan ons deur geloof, en sal eendag ons s’n wees deur sig. Ek hoop dat jy hierdie week kans gekry het om Openbaring 21-22 te lees. Absoluut glorieryke hoofstukke wat die komende werklikheid vir die kinders van God skilder! En vandag roep Hy ons nog, steeds besig om sy eie kinders, wat Hy in Christus liefhet, te red! Vandag, elke week, is dit sy stem wat roep:
“Adam (of die mensdom), Adam, waar is jy!?
Adam, Adam waar is jy?
“Want al is die vloek al lankal verbreek,
is die seuns van Adam steeds gevangenes van hul vrees;
Herwaars en derwaarts jaag hul na verwoesting met hul vingers in die ore,
Terwyl die Vader se stem dringend roep soos nooit tevore:
Sal jy nie nou uit die duisternis binnekom voordat dit tyd is om die deur finaal te sluit nie!”
“Adam, Adam, waar is jy?”
Amen.